Gestructureerde producten

Beleggers academy

Wat zijn gestructureerde producten?

Gestructureerde producten zijn beleggingsproducten die uit een combinatie van verschillende beleggingsproducten bestaan. Bijvoorbeeld een gestructureerd product dat een optie combineert met een obligatie, aandeel of index. Juridisch gezien zijn het veelal bedrijfsobligaties, waarbij u een vordering op de uitgevende instelling verkrijgt. Qua werking en risico’s zijn deze echter niet vergelijkbaar. Bovendien worden gestructureerde producten op de financiële markten uitgegeven en als waardepapier verhandeld. ABN AMRO biedt een variatie van gestructureerde producten aan, die van elkaar verschillen op basis van opbouw, risico’s en structuur. Hieronder onderscheiden we de voornaamste producten: kapitaalbeschermingsproducten, high yield notes of coupon gerelateerde producten en overige gestructureerde producten:

Een kapitaalbeschermingsproduct biedt een bepaalde bescherming op de einddatum en een bepaalde participatie in de stijging van de onderliggende waarde(n).
High yield notes of coupon gerelateerde producten zijn producten met een bepaalde looptijd die onder vooraf bepaalde productvoorwaarden een hoge coupon (rente) bieden. Er zijn veel verschillende soorten met elk hun eigen productvoorwaarden. Wij beperken ons hier tot de autocallable notes en de memory coupon notes.

Lees de productinformatie voordat u orders gaat opgeven

Elk soort gestructureerd product heeft zijn eigen productinformatie. Zorg dat u deze productinformatie heeft gelezen, voordat u besluit in een gestructureerd product te gaan beleggen. U vindt de productinformatie in:indt de productinformatie in:

Het prospectus: deze informatie is de bron van het product en is bij mogelijke verschillen tussen de andere productinformatie leidend.
Het Essentiële-informatie document (EID): dit is verplichte informatie voor ‘verpakte’ beleggingsproducten. Hierin staan de belangrijkste kenmerken en risico’s van het product. Bij elke order die u voor een gestructureerd product wilt opgeven, krijgt u een EID die u goed dient door te nemen.
De productinformatie die de uitgevende instelling geeft, bijvoorbeeld een brochure of een ‘termsheet’.

Kapitaalbeschermingsproducten

Een kapitaalbeschermingsproduct is een vorm van een gestructureerd product en bestaat uit een combinatie van een obligatie met een optie. Een kapitaalbeschermingsproduct biedt een bepaalde bescherming van uw belegd kapitaal op de einddatum en biedt ook kans op rendement.

De belangrijkste kenmerken van een kapitaalbeschermingsproduct zijn:

Garantieniveau / garantiewaarde: De garantie kan voor de hele belegging in het kapitaalbeschermingsproduct gelden, dan is er 100% kapitaalgarantie. Of voor een deel ervan, dan is er bijvoorbeeld maar 90% kapitaalgarantie. De garantie geldt alleen op de einddatum. Verkoopt u het kapitaalbeschermingsproduct eerder dan de einddatum, dan geldt de prijs op de beurs van dat moment.
Participatiegraad: Op de einddatum kunt u een extra uitbetaling bovenop de garantiewaarde krijgen als de koers van de onderliggende waarde gestegen is vergeleken met de startkoers. De mate waarin u belegt in de stijging van de onderliggende waarde wordt de participatiegraad genoemd..
Startkoers: Dit is de prijs van de onderliggende waarde op de startdatum van het kapitaalbeschermingsproduct.
Onderliggende waarde: Meestal heeft een kapitaalbeschermingsproduct als onderliggende waarde een mandje van aandelen of een index.
Einddatum: In een normale situatie betaalt de uitgevende instelling op de einddatum, of laatste observatiedatum, de garantiewaarde uit plus een mogelijke extra uitbetaling als de prijs van de onderliggende waarde hoger is dan de startkoers. Is dit het geval, dan wordt deze stijging vermenigvuldigd met de participatiegraad. Indien de onderliggende waarde niet gestegen, maar gedaald is, dan ontvangt u alleen de afgesproken garantiewaarde.

Wat is een kapitaalbeschermingsproduct?

Een kapitaalbeschermingsproduct is een verzamelnaam voor gestructureerde producten waarbij de uitgevende instelling garandeert dat deze aan het einde van de looptijd de nominale waarde (uw belegd kapitaal) helemaal of voor een deel aan u terugbetaalt. Het kapitaalbeschermingsproduct is een defensief beleggingsproduct. Het biedt u kapitaalbescherming en laat u profiteren van een mogelijke koerswinst van een onderliggende waarde.

Een kapitaalbeschermingsproduct is een eenvoudige manier van beleggen met een hele of gedeeltelijke bescherming van uw inleg (kapitaalgarantie).
Met een kapitaalbeschermingsproduct heeft u kans op een hoger dan verwacht gemiddeld rendement in vergelijking met obligaties. Obligaties zijn voor het kapitaalrisico vergelijkbaar met kapitaalbeschermingsproducten.
De garantiewaarde geldt alleen op de einddatum van het product. Bij tussentijdse verkoop loopt u het risico minder terug te krijgen dan de garantiewaarde. U moet dus bereid zijn om het kapitaalbeschermingsproduct tot de einddatum aan te houden.

High yield notes of coupon gerelateerde producten

Een high yield note of een coupon gerelateerd product is een vorm van een gestructureerd product dat bestaat uit een combinatie van een obligatie met een optiecomponent. High yield notes bieden vaak een voorwaardelijke bescherming in combinatie met kans op een vooraf bepaalde coupon. Voorbeelden van high yield notes zijn:

Autocallable notes
Memory coupon notes

Wat is een autocallable note?

Een autocallable note is een gestructureerd beleggingsproduct dat u een kans biedt op een relatief hoge uitkering (coupon) tijdens of aan het einde van de looptijd. Het is echter niet zeker dat de uitgevende instelling die coupon uitkeert. Dat hangt af van de koersontwikkeling van de onderliggende waarde. Bij een gunstige koersontwikkeling echter, is de essentie van een autocallable note dat deze vóór het einde van de looptijd wordt afgelost. Dan ontvangt u uw ingelegd kapitaal terug plus de couponwaarde.

U heeft kans op een relatief hoge coupon wanneer u een gematigd positieve kijk heeft op de verwachte koersontwikkeling van de onderliggende waarde.
Een autocallable note heeft een vastgestelde looptijd, maar kan al veel eerder aflossen. Namelijk wanneer de onderliggende waarde op een peildatum hoger ligt dan de referentiewaarde.
U heeft bescherming van uw ingelegd kapitaal tot een bepaald niveau van koersdaling. Dat niveau is het zogenoemde beschermingsniveau.
Uw positieve rendement is maximaal de coupon.
Wanneer het beschermingsniveau doorbroken wordt, loopt u volledig koersrisico op de onderliggende waarde.

Autocallable notes

Een autocallable note biedt kans op een vooraf bepaalde coupon met een voorwaardelijke bescherming. Er is een einddatum, maar de autocallable kan ook eerder dan de einddatum eindigen. De belangrijkste kenmerken van een autocallable note zijn:

Observatiedatum: Tijdens de looptijd van de autocallable note zijn er verschillende observatiedata die bepalen hoeveel de uitgevende instelling aan u uitkeert:

> Eerste observatiedatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op de eerste observatieatum op of boven de referentiekoers, dan betaalt de uitgevende instelling de autocallable note aan u terug en krijgt u de coupon uitgekeerd. De autocallable note eindigt dan automatisch. U ontvangt 100% van uw ingelegd kapitaal + 1 keer de overeengekomen coupon.

> Staat de prijs van de onderliggende waarde op de eerste observatiedatum onder de referentiekoers, dan krijgt u op die observatiedatum niets uitgekeerd en loopt de autocallable note verder tot de volgende observatiedatum.

> Tweede observatiedatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op de tweede observatiedatum wel op of boven de referentiekoers, dan betaalt de uitgevende instelling de autocallable note aan u terug en krijgt u de coupon plus de vorige gemiste coupon uitgekeerd (ook wel het ‘memory-effect’ genoemd). De autocallable note eindigt dan automatisch. U ontvangt 100% van uw ingelegd kapitaal + 2 keer de overeengekomen coupon.

> Einddatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op geen enkele observatiedatum maar wel op de einddatum op of boven de referentiekoers, dan betaalt de uitgevende instelling de autocallable note aan u terug en krijgt u alle gemiste coupons uitgekeerd. U ontvangt 100% van uw ingelegd kapitaal + alle overeengekomen coupons.

> Staat de prijs van de onderliggende waarde op geen enkele observatiedatum en ook niet op de einddatum op of boven de referentiekoers, dan krijgt u geen enkele coupon uitgekeerd. Het hangt dan van het beschermingsniveau af hoeveel u nog terugkrijgt van uw autocallable note.
Beschermingsniveau: Het beschermingsniveau is een bepaald percentage van de startkoers. Het biedt u beperkt bescherming tegen een koersdaling van de onderliggende waarde op de einddatum:

> Is de prijs van de onderliggende waarde de hele looptijd boven het beschermingsniveau gebleven, dan krijgt u 100% bescherming en betaalt de uitgevende instelling op de einddatum de hele autocallable note aan u terug. U ontvangt 100% van uw ingelegd kapitaal en geen coupons.

> Is de prijs van de onderliggende waarde tijdens de looptijd tot of onder het beschermingsniveau gedaald, dan krijgt u op de einddatum de waarde van de autocallable note terug die het op de einddatum nog heeft. Die waarde kan veel lager zijn dan wat u voor de autocallable note heeft betaald. U ontvangt minder dan 100% van uw kapitaal en geen coupons.
Startkoers: Vooraf bepaalt de uitgevende instelling de startkoers van de onderliggende waarde.
Referentiekoers: De referentiekoers is een bepaald percentage van de startkoers en bepaalt hoeveel u op een observatiedatum krijgt uitgekeerd.
Onderliggende waarde: De onderliggende waarde bestaat meestal uit een index. Maar het kan ook uit een aandeel of een mandje van verschillende aandelen bestaan.

Wat is een memory coupon note?

Een memory coupon note is een gestructureerd product waarmee u kans heeft op een relatief hoge coupon. Die kans is er bij gelijkblijvende, stijgende en zelfs bij dalende marktomstandigheden. Een memory coupon note heeft geen kapitaalgarantie.

U heeft kans op een relatief hoge coupon bij een gematigd positieve visie of een neutrale visie op de verwachte koersontwikkeling van de onderliggende waarde.
Door de relatief lage referentiekoers biedt de memory coupon note u bescherming van de inleg tegen een koersdaling tot een bepaald beschermingsniveau.
Uw positieve rendement is maximaal de coupon.
Wanneer de referentiekoers is of wordt doorbroken op een observatiemoment, loopt u koersrisico op de onderliggende waarde.

Memory coupon notes

Een memory coupon note biedt kans op een vooraf bepaalde coupon. Er is geen bescherming en de memory coupon note eindigt op de einddatum. De belangrijkste kenmerken van een memory coupon note zijn:

Observatiedatum: Tijdens de looptijd van de memory coupon note zijn er verschillende observatiedata die bepalen hoeveel de uitgevende instelling aan u uitkeert:

Eerste observatiedatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op de eerste observatiedatum op of boven de referentiekoers, dan krijgt u de coupon uitgekeerd. U ontvangt 1 keer de coupon.
> Staat de prijs van de onderliggende waarde op de eerste observatiedatum onder de referentiekoers, dan krijgt u op die observatiedatum niets uitgekeerd en loopt de memory coupon note verder tot de volgende observatiedatum.
Tweede observatiedatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op de tweede observatiedatum nu wel op of boven de referentiekoers, dan krijgt u de coupon plus de vorige gemiste coupon uitgekeerd. U ontvangt dus 2 keer de vooraf afgesproken coupon.
Einddatum: Staat de prijs van de onderliggende waarde op geen enkele observatiedatum maar wel op de einddatum op of boven de referentiekoers, dan betaalt de uitgevende instelling de memory coupon note aan u terug en krijgt u alle gemiste coupons uitgekeerd. U ontvangt 100% van uw ingelegd kapitaal en alle gemiste coupons.
> Staat de prijs van de onderliggende waarde op geen enkele observatiedatum en ook niet op de einddatum op of boven de referentiekoers, dan krijgt u geen enkele coupon uitgekeerd. Het hangt dan van de prijs van de onderliggende waarde af hoeveel u nog terugkrijgt van uw memory coupon note. Dit kan veel minder zijn dan wat u voor de memory coupon note heeft betaald. U ontvangt minder dan 100% van uw ingelegd kapitaal en geen coupon.

Startkoers: Vooraf bepaalt de uitgevende instelling de startkoers van de onderliggende waarde.

Referentiekoers: De referentiekoers is een bepaald percentage van de startkoers en bepaalt hoeveel u op een observatiedatum krijgt uitgekeerd.

Onderliggende waarde: De onderliggende waarde bestaat meestal uit een index. Maar het kan ook uit een aandeel of een mandje van verschillende aandelen bestaan.

Tegenpartijrisico en 'bail-in': bijzondere risico’s gestructureerde producten

Gestructureerde producten kennen veel verschillende risico’s, u leest hier meer over in de EID van het product. Maar twee belangrijke risico’s noemen we hier alvast: het tegenpartijrisico en de 'bail-in'.

Bij gestructureerde producten is de uitgevende instelling van het product uw tegenpartij. U loopt het risico dat de uitgevende instelling haar betalingsverplichtingen tegenover u niet kan nakomen. Dit tegenpartijrisico loopt u dus ook bij kapitaalbeschermingsproducten. Het kan gebeuren dat u minder terugkrijgt dan de beschermingswaarde of dat u zelfs uw hele inleg verliest. Het tegenpartijrisico is afhankelijk van de ontwikkeling van de kredietkwaliteit van de uitgevende instelling. Het tegenpartijrisico noemen we ook wel kredietrisico of debiteurenrisico.
Bij obligaties en gestructureerde producten moet u ook rekening houden met een eventuele 'bail-in' als gevolg van de Europese Bank Recovery and Resolution Directive (BRRD). De overheid kan tot een 'bail-in' besluiten als zij een bank wil redden waarvoor een faillissement dreigt. Dit betekent dat die bank de betaling van rente en aflossing op de obligatie of het gestructureerde product helemaal of voor een deel moet uitstellen of zelfs moet schrappen. Ook als de uitgevende instelling niet failliet gaat, kunt u als belegger daardoor een deel van uw rechten op terugbetaling van uw hoofdsom kwijtraken. Door een 'bail-in' is geen of minder overheidsgeld nodig om te voorkomen dat een bank failliet gaat. Veel landen buiten Europa hebben een vergelijkbare regeling.

De risico’s van gestructureerde producten:

Liquiditeitsrisico:
Dit risico geeft de moeilijkheid weer om het gestructureerd product tussentijds te verkopen. Vaak wordt er geen secundaire markt georganiseerd voor dit soort producten. De verkregen prijs bij verkoop voor de vervaldag is dus mogelijk geen goede weerspiegeling van de intrinsieke waarde van de structuur.
Koersrisico:
De waarde van het gestructureerd product is afhankelijk van marktomstandigheden zoals de koers en de beweeglijkheid van de onderliggende waarde.
Wisselkoersrisico:
Enkel wanneer een gestructureerd product in een vreemde munt uitgedrukt wordt heeft men te maken met dit risico. Koersen van munten fluctueren immers elke dag. Als de munt waarin het gestructureerd product noteert vermindert in waarde, kunt u minder ontvangen in uw basismunteenheid dan de oorspronkelijke inleg.
Renterisico:
Het renterisico hangt af van de samenstelling van de structuur. Het is uiteraard groter bij structuren met vastrentende activa.
Kredietrisico:
De kredietwaardigheid van de uitgevende instelling kan veranderen gedurende de looptijd van het gestructureerd product, wat een invloed kan hebben op de waarde ervan. Het risico van insolventie van de debiteur is ook niet onbestaande.
Risico op vervroegde beëindiging:
De uitgevende instelling behoudt zich het recht voor, bij marktverstorende omstandigheden, de REX vroegtijdig te beëindigen. Deze situatie kan zich voordoen als het voor de uitgevende instelling niet langer mogelijk is om posities in de onderliggende waarde in te nemen of omdat de uitgevende instelling de risico’s niet langer kan afdekken. Het risico van een vervroegde aflossing kan zich ook voordoen bij wijzigingen in de wet- en regelgeving. Naar verwachting zal bij vervroegde aflossing de uitkering lager zijn dan de nominale waarde.

Belastingen op gestructureerde producten

Taks op beursverrichtingen (TOB):
Enkel voor gestructureerde producten op de secundaire markt moet u beurstaks betalen.
Roerende voorheffing op interesten:
Enkel op gestructureerde producten die intresten uitkeren, moet U roerende voorheffing betalen op uw ontvangen intresten in België.
Makelaarsloon:
De kost om uw orders uit te voeren op de secundaire markt.
Bewaarloon:
De kost van bewaring van een instrument op een effectenrekening.